Trước hết chúng ta cần tìm hiểu “Đất nông nghiệp là gì?” và phân loại của đất nông nghiệp. Hiện nay, xã hội đang trong giai đoạn phát triển nên đất đai cũng ngày càng được coi là một phần quan trọng của sự tăng trưởng kinh tế nông nghiệp. Đất nông nghiệp là yếu tố cơ bản và là tư liệu sản xuất chủ yếu không thể thay thế được của lĩnh vực này. Chúng ta có thể chuyển đổi thành đất ở hay không và khi thực hiện chuyển đổi cần phải có những điều kiện nào. Vì thế, hãy cùng Lagi theo dõi bài viết dưới đây để chúng ta có thể sử dụng đất một cách hợp pháp cũng nhằm hạn chế các rủi ro pháp lý về sau.
1.Thế nào là đất nông nghiệp?
Ở Việt Nam ta, đất nông nghiệp chiếm tỉ lệ tương đối lớn trong tài nguyên đất đai của cả nước. Nó là tiền đề của mọi quá trình sản xuất ở nước ta cũng như các vùng nông nghiệp khác trên thế giới, là thành phần quan trọng không thể thiếu. Vậy đất nông nghiệp là gì? Nói một cách dễ hiểu, đất nông nghiệp là loại đất dùng để trồng các loại lương thực, thực phẩm, các loại cây công nghiệp. Nhưng trên thực tế, nó đã được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như chăn nuôi gia súc hay nuôi trồng thủy sản, trồng rừng…Như vậy có thể nói đất nông nghiệp là các loại đất canh tác hay đất trồng trọt dùng với mục đích sản xuất nông, lâm nghiệp. Loại đất này còn là nguồn tư liệu sản xuất chủ yếu, là tài liệu lao động và cũng là đối tượng lao động đối với con người.
2. Các loại đất nông nghiệp phổ biến hiện nay
Căn cứ vào Luật đất đai 2013, dựa theo mục đích sử dụng đất khác nhau để phân thành nhiều loại khác nhau gồm:
- Đất nông nghiệp trồng cây công nghiệp hằng năm: là đất dùng để trồng các loại cây công nghiệp có thời gian thu hoạch ngắn.
- Đất nông nghiệp trồng cây công nghiệp lâu năm: là đất dùng để trồng các loại cây có thời gian sinh trưởng và thu hoạch lâu hơn 1 năm. Phân biệt đất trồng cây hàng năm và cây lâu năm dựa vào thời gian phát triển và thu hoạch chứ không căn cứ vào thời gian sử dụng đất ngắn hay dài.
- Đất nông nghiệp dùng cho chăn nuôi: là đất chủ yếu dùng để chăn nuôi gia súc hay gia cầm.
- Đất rừng sản xuất: đây là một thành phần đất nông nghiệp rất quan trong của nước ta, căn cứ vào Luật đất đai, đất rừng được Nhà nước giao cho các tổ chức nhằm bảo vệ và phát triển tự nhiên. Thường thực hiện các dự án, kế hoạch giao đất rừng cho các tổ chức, các hộ gia đình hay các cá nhân trực tiếp sản xuất lâm nghiệp trên những phần đất này dựa theo các hạn mục được giao. Đối với những phần đất rừng ở nơi xa khu dân cư Nhà nước sẽ giao cho những tổ chức để quản lý và bảo vệ rừng. Ngoài ra các phần đất rừng sản xuất này còn có thể cho các tổ chức kinh tế, các hộ gia đình, các cá nhân thuê để thực hiện các dự án trồng rừng hoặc phát triển du lịch.
- Đất rừng phòng hộ: là đất được sử dụng nhằm mục đích bảo vệ nguồn nước, bảo vệ đất, là một phần để giúp chống xói mòn, hạn chế thiên tai. Cân bằng hệ sinh thái và cải thiện điều hòa khí hậu. Được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng phòng hộ dùng để chắn gió, chắn cát bay, chắn sóng, lấn biển,… Theo quy định của Luật đất đai, Nhà nước giao đất rừng phòng hộ cho các tổ chức quản lý rừng để quản lý và bảo vệ, tái sinh rừng và trồng rừng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, có quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật bảo vệ và phát triển rừng.
- Đất rừng đặc dụng: là đất rừng được sử dụng với mục đích nhằm bảo tồn thiên nhiên, cân bằng hệ sinh thái rừng của quốc gia, ngoài ra còn dùng để phục vụ nghiên cứu khoa học, kết hợp phát triển kinh tế, du lịch như danh lam thắng cảnh, khu vui chơi giải trí hay du lịch. Theo quy định của Luật đất đai 2013, Nhà nước giao đất rừng đặc dụng cho các tổ chức quản lý rừng để quản lý và bảo vệ và phát triển rừng. Hay cho thuê đất rừng đặc dụng với mục đích sản xuất, nghiên cứu hay kết hợp với bảo vệ an ninh quốc phòng, ngoài ra còn kết hợp với kinh doanh cảnh quan, du lịch sinh thái có quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật bảo vệ và phát triển rừng.
- Đất nuôi trồng thủy sản: là các phần đất trong nội địa có ao, hồ, sông,… dùng để nuôi trồng thủy sản.
- Đất làm muối: bao gồm đất sản xuất muối quy mô công nghiệp và đất sản xuất muối thủ công. Trong đó các hộ gia đình, cá nhân được giao tại địa phương hoặc là phần đất của họ nhưng được chuyển đổi sang. Đây là một phần đất đặc thù phù hợp với ưu thế đường bờ biển dài của nước ta nên nhà nước rất khuyến khích và ưu tiên những vùng đất có khả năng làm muối để phục vụ đời sống và sự phát triển của công nghiệp.
- Đất nông nghiệp khác: bao gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ cho trồng trọt hay kể cả với hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất, xây dựng chuồng trại chăn nuôi được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
3. Đất nông nghiệp có chuyển đổi thành đất ở được không?
Bên cạnh việc tìm hiểu về đất nông nghiệp là gì, đất này gồm những loại nào thì bạn cũng cần nắm rõ các điều luật có liên quan đến việc thực hiện các giao dịch mua bán, sử dụng đối với hình thức đất nông nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người thường đặt ra câu hỏi đất nông nghiệp có thể được chuyển đổi sang đất ở được không?
Dựa theo điều 52 Luật đất đai 2013, căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất được quy định rõ ràng, đất nông nghiệp được phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất thổ cư xây dựng nhà ở, công trình tuỳ theo từng trường hợp và điều kiện. Bên cạnh đó các tổ chức, các hộ gia đình hoặc các cá nhân nếu muốn chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì phải được sự cho phép của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Nhưng khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật, chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất sẽ được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.
4. Những điều kiện để chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất ở (hay đất thổ cư)
Tình hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như hiện nay. Nhiều bà con muốn chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất ở để đáp ứng các nhu cầu cần thiết. Vì vậy, để chuyển đổi mục đích sử dụng đất một cách hợp pháp, ta cần phải thỏa các điều kiện dưới đây.
Tại điều 30 Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ quy định về điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở như sau:
- Vị trí phần đất đai phải có bản quy hoạch sử dụng đất chi tiết hoặc kế hoạch sử dụng đất chi tiết hay quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn hoặc quy hoạch đô thị có sự xét duyệt của các Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
- Phần đất được chuyển mục đích sử dụng phải đạt được diện tích tối thiểu.
Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của mỗi người sử dụng đất. Thế nhưng, không phải trong trường hợp nào nhà nước cũng cho phép chuyển đổi, đặc biệt là với đất nông nghiệp để trồng lúa. Vì nước ta là nước nông nghiệp, nên nhà nước muốn giữ gìn và phát triển nền nông nghiệp nước nhà. Vậy nên, nếu bạn đang có ý định muốn chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất ở thì bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng và tìm hiểu các quy định của pháp luật.
Thông qua bài viết trên đây, bất động sản Lagi hy vọng bạn có thể biết thêm được nhiều thông tin hữu ích về khái niệm đất nông nghiệp là gì và những việc cần làm khi muốn chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất ở.
